Trendanalyse recalls 2019

Een nieuw jaar betekent dat in heel wat bedrijven een evaluatie van het voorbije jaar wordt uitgevoerd. Ieder bedrijf zal in zijn directiebeoordeling ook evalueren of er recalls werden georganiseerd en of verdere actie op dit vlak nodig is of niet.

 

We bekeken alle recalls op de website van het FAVV om een trendanalyse uit te voeren. Laten we eerst de term “recall” duiden. Het gaat om een productterugroeping waar de consument gevraagd wordt het product niet te consumeren en het terug te brengen naar de winkel omdat er een direct voedselveiligheidsrisico bestaat. Waarschuwingen (bij voorbeeld: het ontbreken van een allergeen op een etiket) horen hier dus niet bij.

Op basis van de cijfers van het FAVV, mogen we stellen dat bedrijven die een product hebben teruggeroepen in 2019 geen uitzonderingen zijn. Omdat er elk jaar blijkbaar meer recalls zijn, leek het interessant om een trendanalyse te maken van het aantal recalls van de laatste jaren. Deze trendanalyse bracht enkele merkwaardige resultaten naar boven, die op hun beurt nieuwe vragen oproepen.

Minder recalls in begin van het jaar

In 2019 telden we in totaal 154 recalls. Onderstaande grafiek toont de spreiding van deze terugroepingen per maand. Zo zien we dat in januari en februari het aantal recalls beduidend lager ligt dan in de andere maanden. Dat gegeven was ook in 2018 en 2017 waar te nemen. De correcte (of enige) oorzaak van dit fenomeen kunnen we niet benoemen, we kunnen enkel vermoedelijke oorzaken vooropstellen, zoals: minder FAVV inspecties, bedrijven die in die periode minder analyses uitvoeren, …

 

 

Grote stijging sinds 2018

Wanneer we de afgelopen vijf jaar bekijken, zien we een merkwaardige stijging van het aantal recalls. Zo is het aantal recalls per jaar in 2018 meer dan verdrievoudigd in vergelijking met de voorgaande jaren. Om de mogelijke oorzaak van deze stijging te vinden, werden de data verder geanalyseerd.

 

Een mogelijke oorzaak van de stijging kan een aangepast analysepatroon zijn. Misschien is de focus van de bedrijven veranderd en voert men meer microbiologische of chemische analyses uit, waardoor meer recalls op dat vlak voorkomen. Om deze hypothese te onderzoeken werden de recalls van 2019, 2018 en 2017 opgesplitst naar oorzaak: microbiologisch (M), chemisch (C), fysisch (F) en andere (A). Aangezien de totaalaantallen van de diverse jaren sterk verschillen, keken we naar het procentueel aandeel. Zoals onderstaande tabel laat zien, zijn er slechts minimale verschillen tussen de jaren.

Jaartal	M	C	F	A
2019	41%	45%	10%	5%
2018	40%	36%	16%	9%
2017	48%	37%	11%	4%

Een verschuiving in analyses bij de bedrijven kan dus uitgesloten worden als reden voor de vermeerdering van het aantal terugroepacties.

Om te weten of er meer recalls van een bepaald voedingsmiddel voorkomen is onderstaande tabel opgesteld. Deze geeft het percentage weer van het aantal recalls per voedingsmiddel, per jaar. Deze gegevens tonen dat vlees voor 25% van de recalls zorgt, maar dit was ook het geval in andere jaren en kan dus niet de reden zijn voor de grote stijging.

	Vlees	Vis	Groenten	Fruit	Diervoeding	Supplementen	Bloem	kruiden	Bereide gerechten	Kaas	Keukengerei	Andere
2019	25%	5%	5%	2%	5%	6%	4%	5%	3%	13%	12%	15%
2018	24%	5%	5%	6%	2%	4%	5%	2%	7%	5%	7%	27%
2017	24%	6%	7%	0%	0%	0%	0%	0%	11%	6%	17%	30%

Uit bovenstaande data kunnen we geen concrete oorzaak vinden. Is onze voeding op die enkele jaren dan onveiliger geworden of heeft de verstrenging van de normen (BRC, IFS, FSSC22000, …) ervoor gezorgd dat bedrijven hun producten strenger monitoren?

Goed voorbereid zijn

Deze merkwaardige tendens moet de nodige aandacht krijgen. Ze toont duidelijk aan dat elk bedrijf met een recall kan worden geconfronteerd. Het is dus belangrijk dat uw onderneming goed voorbereid is, in de eerste plaats om de risico’s op een productterugroeping te vermijden. Moest het toch voorkomen dat een recall de enige mogelijkheid is, dan moeten goede procedures en werkinstructies een vlotte terugroepactie garanderen.

Weet u niet waar te beginnen, dan kan KTBA u zeker ondersteunen in het bepalen en beheersen van de risico’s om een recall te voorkomen en bij het opstellen van duidelijke en concrete procedures om die recall snel en efficiënt uit te voeren.